menu
Filter

Kockengen waterproof

Gemeente Stichtse Vecht

Omschrijving project
Kockengen Waterproof is een combinatie van groot onderhoud aan de openbare ruimte, het verbeteren van het watersysteem en het zoeken naar mogelijkheden om voor de lange termijn de problemen door bodemdaling langs de randen van de kern te voorkomen.

Het project komt voort uit samenwerking tussen gemeente, waterschap HDSR en provincie Utrecht. De aanleiding is regelmatig terugkerende wateroverlast, verzakte openbare ruimte en slecht functionerende riolering. Het dorp ligt in het laagste deel van het maalgebied. Bij zeer extreme regenval duurt het te lang voordat het gemaal in dit deel van het gebied kan zorgen voor een normaal peil. De aanliggende polder wordt gebruikt voor melkveehouderij, maar kent een voor die functie minimale drooglegging. Peilverlaging leidt, zeker op langere termijn tot een risico voor (de investeringen in) het dorp. De provincie heeft initiatief genomen voor een gebiedsproces, waarbij met eigenaren en ondernemers in de polder wordt gezocht naar mogelijkheden om forse peilverschillen tussen dorp en polder te voorkomen. Het waterschap heeft de procesbegeleiding na de oriëntatiefase overgenomen en er is een concreet plan (2019) voor het uitrollen van onderwater drainage in 2020/2021 in de polders Portengen en Kortrijk. Met een monitoringsprogramma zullen de resultaten, in de vorm van een geremde bodemdaling, nauwlettend worden gevolgd.

Het dorp wordt in elf fasen opgehoogd met lichte materialen; een masterplan voorziet in de dorpsbrede principekeuzes en de grote lijnen van het proces per fase. In de eerste zes fasen zijn als lichte materialen bims en argex ingezet. Tegelijk wordt de riolering vernieuwd en afgekoppeld, en wordt de openbare ruimte opnieuw ingericht. Per fase wordt bodemonderzoek gedaan. Met geotechnische berekeningen wordt aan de hand van de op dat moment geldende inzichten berekend of de voorgestelde wegconstructie tot minder dan de maximale restzetting van vijftien centimeter in dertig jaar leidt. Deze restzetting vanaf de oplevering van een fase worden met behulp van satellietgegevens gevolgd. Dankzij de subsidie uit de Regiodeal Groene hart en het Deltaprogramma wordt in fase 6 een meetlocatie ingericht om de restzetting nog exacter in beeld te brengen. Daarbij wordt ook gekeken naar het effect van het infiltratie transportriool en de verdeling van de zetting over de lagen van de ophoging.

In 2017-2019 zijn in het zogenaamde 4e kwadrant 70 nieuwe woningen gebouwd. Aan de ontwikkeling is dezelfde maximale restzetting in de openbare ruimte als eis gesteld. De ontwikkelaar dient vóór de overdracht van de openbare ruimte aan te tonen / aannemelijk te maken dat aan deze eis wordt voldaan. In de bouwrijpfase is gekozen voor een ondergrondse kleirug in combinatie met voorbelasting d.m.v. een zandpakket en drainage. Voor de kleirug is ca. 2 meter diep en 22 meter breed het veenpakket ontgraven. De rug dient het “verpersen” van het venige materiaal tijdens en na de voorbelasting te voorkomen. De zetting van de openbare ruimte in deze buurt zal op een speciaal ingerichte meetlocatie én via satellietgegevens worden gevolgd. De watergang tussen het nieuw bebouwde gebied en de aanliggende polder is d.m.v. dammen en stuwen op het “dorps peil” gebracht om verhang in het grondwaterpeil richting de polder te voorkomen.

De verantwoordelijkheden van diverse partijen, waaronder ook particuliere eigenaren, zijn soms lastig in beeld te brengen. Om daarbij te helpen, is door de juridische faculteit van de Universiteit Utrecht een juridisch kader opgesteld “Kockengen waterproof: een gedeelde verantwoordelijkheid”. Participatie en communicatie spelen in zowel de voorbereiding als de uitvoeringsfase van het project een grote rol.

Aandachtspunten
De brede opzet en combinatie van opdrachtgevers leveren veel inzichten, waarbij van elkaars kennis gebruikt wordt gemaakt. Bij de aanpak van het dorp is sprake van een traditionele opdrachtgever-opdrachtnemer verhouding. In het plan van aanpak waarop mede is gegund, is veel aandacht voor het zo veel als mogelijk voorkomen van overlast en voor de communicatie met bewoners. Ervaringen zijn goed.

Contactpersoon:
Erik Broeke
Email:
erik.broeke@stichtsevecht.nl
Deel dit item op: